Polska Muzyka Romantyczna XIX w.
Cykl: Koncerty Kameralne w Wilanowie
24.02.2019 r. godz. 17:00
Muzeum Pałacu Króla Jana III Sobieskiego w Wilanowie
Dominika Kościelniak mezzosopran
Natalia Walewska skrzypce
Rafał Lewandowski fortepian
Muzyka romantyzmu przepełniona jest uczuciami. Kompozycje tego okresu ukazują cały wachlarz emocji. Rozedrgane uczucia, apoteoza uniesień, porywy serca, tęsknota – wszystkie one stanowiły inspirację dla twórców: poetów, dramatopisarzy, malarzy i wreszcie kompozytorów. W wypadku kompozytorów polskiego Romantyzmu, do głosu dochodził jeszcze jeden, kto wie czy nie najistotniejszy aspekt. Była to tęsknota za utraconą ojczyzną. Najodpowiedniejszym gruntem do ukazania wszystkich tych emocji, czasem bardzo osobistych jest muzyka kameralna. To właśnie tam uczucia werbalizują się najjaskrawiej. Tam, gdzie istotna jest każda najdrobniejsza nuta, gdzie do głosu dochodzi niuans a równie istotna dla ostatecznego efektu jest kwestia interpretacyjna. Polski dorobek kompozytorski jest w tej mierze niebywale bogaty. Posiadamy wielu twórców którzy doprowadzili formy kameralne do mistrzostwa. Są to choćby pieśni solowe a także inne formy na instrument solowy z towarzyszeniem fortepianu.
Muzyka kameralna polskich kompozytorów m.in. Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki czy Mieczysława Karłowicza jest wciąż żywa i obecna na salach koncertowych. Pieśni romantyczna, pełna emocjonalnej afektacji, w wypadku Polski rozbiorowej, pełniła jeszcze jedną, szczególną rolę: była nośnikiem patriotycznych treści. Były one tworzone z myślą „ku pokrzepieniu serc”. Już sam czynnik występowania polskiego testu w warstwie literackiej był bardzo istotny. W tym gronie szczególne znaczenie zdają się mieć pieśni Moniuszki i Chopina. Pierwsze, być może lżejsze, interpretacyjnie mniej skomplikowane (z założenia miały być wykonywane w szlacheckich dworach z dala od scen koncertowych), drugie, pełne wyważenia pomiędzy pianistyczną wirtuozerią a ulotnością wokalnej frazy. Podczas najbliższego koncertu dopełnią je może ciut bliższe naszym czasom choć wciąż osadzone w stylistyce romantyzmu dzieła Mieczysława Karłowicza. Zabrzmią także dzieła Michała Kleofasa i Franciszka Ksawerego oraz Michała Kazimierza Ogińskich, czy perły z dorobku Henryka Wieniawskiego, Stanisław Niewiadomski i Ignacego Jana Paderewskiego.
Program koncertu
Fryderyk Chopin – Andante Spianato i Wielki Polonez Es dur op. 22
Fryderyk Chopin – 2 Pieśni: “Smutna rzeka” op 74 nr 3, “Piosnka litewska” op. 74 nr 16
Ogiński Michał Kleofas – Polonez G-dur “Dla Amelii”
Ogiński Xavier – Polonez g – moll
Ogiński Michał Kazimierz – Polonez G-dur
Stanisław Moniuszko – 3 pieśni ze zbioru pt. “Śpiewnik domowy”: “Groźna dziewczyna”, “Złota rybka”, “Pieśń wieczorna”
Henryk Wieniawski – Romans op. 22, Kujawiak op. 3 nr 2, Polonez koncertowy D-dur op. 4
Stanisław Niewiadomski – pieśń “Dzwony”
Mieczysław Karłowicz – pieśń “Zasmuconej” op. 1 , pieśń “Z nową wiosną”
Fryderyk Chopin – Impromptu-Fantazja cis-moll op. posth.
Fryderyk Chopin – Walc cis – moll op. 64 nr 2
Ignacy Jan Paderewski – Melodia op. 16